Een van de verplichtingen waar een downstreamgebruiker onder REACH mee geconfronteerd kan worden, is dat hij eerst moet controleren of hij een bepaalde stof gebruiken of in de handel brengen mag.

Registratieplichtige stoffen

Onder REACH mogen downstreamgebruikers geen stoffen gebruiken of in de handel brengen die niet geregistreerd zijn indien registratie verplicht is. Dit betekent dat de producten die gebruikt en in de handel worden gebracht slechts stoffen mogen bevatten die:

• in hoeveelheden van minder dan 1 ton per jaar door de fabrikant of importeur worden vervaardigd of ingevoerd
• zijnvrijgesteld van REACH of in het bijzonder van registratie, of die
• zijn (of zullen worden) gepreregistreerd1 en een latere registratietermijn hebben, of
• zijn geregistreerd2

Dit is van toepassing op stoffen als zodanig, stoffen in preparaten en stoffen die bedoeld zijn om vrij te komen uit voorwerpen3 bij normale of redelijkerwijs te voorziene gebruiksomstandigheden. In de praktijk, dient de downstreamgebruiker ervoor te zorgen dat zijn leverancier op de hoogte is van REACH en aan de eisen voldoet. Indien de leverancier een distributeur of een andere downstreamgebruiker is, moet hij dit verzoek aan de eerstvolgende actor stroomopwaarts in de toeleveringsketen doorgeven. Indien het een groot aantal stoffen betreft, kan het niet haalbaar zijn om met alle leveranciers tegelijkertijd contact op te nemen; de downstreamgebruiker kan het derhalve wenselijk achten om zijn middelen eerst op de meest belangrijke stoffen te concentreren. Dit betekent echter dat het gebruik van de andere stoffen in het gevaar kan komen als gevolg van mogelijke niet-naleving van REACH.

Kennisgevingsplichtige stoffen

Stoffen die gebruikt worden voor onderzoek en ontwikkeling gericht op producten en procédés (OOPP) kunnen vrijstelling van registratieverplichting verkrijgen indien het Europese Agentschap voor Chemische stoffen hiervan in kennis wordt gesteld. Deze vrijstelling geldt voor een periode van 5 jaar en kan op aanvraag voor nog eens 5 jaar verlengd worden (10 jaar in het geval van medicijnen of stoffen die niet in de handel zijn gebracht), zolang het onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma dit rechtvaardigt. De vrijstelling geldt alleen voor de hoeveelheid stof die voor het OOPP door de fabrikant of de importeur zelf of in samenwerking met een beperkt aantal vermelde afnemers gebruikt wordt. Het Agentschap kan eventueel besluiten om voorwaarden op te leggen om ervoor te zorgen dat de stof alleen door personeel van vermelde afnemers in redelijkerwijs gecontroleerde omstandigheden gehanteerd wordt en dat na het verlopen van de vrijstellingsperiode resterende hoeveelheden worden ingezameld voor verwijdering. Een downstreamgebruiker van een stof, die als één van de geselecteerde afnemers met wie de fabrikant of importeur op een OOPP kennisgeving is vermeld, moet de stof voor OOPP gebruiken en binnen de door het Agentschap gestelde en aan hem door zijn leverancier meegedeelde voorwaarden.

Een andere vorm van kennisgeving betreft sommige zeer zorgwekkende stoffen die in voorwerpen aanwezig zijn. Indien een stof voor uiteindelijke opname in bijlage XIV van REACH geïdentificeerd is (lijst met autorisatieplichtige stoffen) en in hoeveelheden groter dan één ton per jaar in alle door de fabrikant vervaardigde voorwerpen aanwezig is, in een concentratie groter dan 0,1 gewichtsprocent - indien niet reeds geregistreerd voor dat gebruik - moet de stof worden aangemeld (behalve indien blootstelling aan mensen of aan het milieu bij normale of redelijkerwijs te voorziene gebruiksomstandigheden, met inbegrip van verwijdering, kan worden uitgesloten). Om een onderbreking in de toeleveringsketen te voorkomen als gevolg van het ontbreken van een kennisgeving (of registratie), dient de downstreamgebruiker ervoor te zorgen dat de fabrikant van de voorwerpen hoger in de toeleveringsketen aan de REACH verplichtingen voldoet.

Autorisatieplichtige stoffen

Het gebruik van sommige stoffen kan aan een autorisatieverplichting gebonden zijn. Dit zal door de leverancier aangegeven worden, hetzij in rubriek 15 van het veiligheidsinformatieblad of als onderdeel van de verstrekte informatie indien een veiligheidsinformatieblad niet vereist is. Dienst kunnen tevens onderstaande door het Agentschap gepubliceerde lijst controleren: de lijst met kandidaat-stoffen voor uiteindelijke opname in bijlage XIV van REACH (autorisatieplichtige stoffen), de aanbevelingen voor de stoffen die dienen te worden opgenomen in bijlage XIV (eerste aanbevelingen uiterlijk 1 juni 2009) en bijlage XIV, wanneer beschikbaar.
Een downstreamgebruiker kan een autorisatieplichtige stof gebruiken, mits dit gebruik in overeenstemming is met de voorwaarden van een aan een actor hoger in zijn toeleveringsketen verleende autorisatie4. Hij moet dit binnen 3 maanden na de eerste levering van een geautoriseerde stof als zodanig of in een preparaat aan het Agentschap melden. Indien zijn gebruik niet door een dergelijke autorisatie wordt gedekt en hij wil hiermee verder gaan, zal de downstreamgebruiker zelf autorisatie voor zijn eigen gebruik moeten aanvragen en indien van toepassing voor het gebruik door zijn afnemers.
Indien geen autorisatie is aangevraagd, moet de downstreamgebruiker stoppen met het gebruik van de stof na de in bijlage XIV vermelde verbodsdatum5 en mag de stof als zodanig of in een preparaat na deze datum niet meer aan zijn afnemers worden geleverd.

Een in bijlage XIV opgenomen stof mag gebruikt worden voor toepassingendie vrijgesteld zijn van autorisatieplicht. Een downstreamgebruiker moet derhalve controleren of zijn gebruik dan wel van autorisatieplicht is vrijgesteld. Indien de stof is vrijgesteld van de autorisatieplicht, kan hij voortgaan met het gebruik ervan zonder autorisatie. Desondanks moet hij de gebruiksvoorwaarden en risicobeheersmaatregelen die hem door zijn leverancier zijn meegedeeld toepassen.

Aan beperkingen onderworpen stoffen

Onder REACH, kunnen beperkingen het gebruik van een stof beperken. Indien er beperkingen gelden voor een stof, ofwel als zodanig, of in een preparaat of voorwerp, kan de downstreamgebruiker alleen voortgaan met het gebruik ervan indien hij aan deze beperkingen voldoet. De leverancier moet informatie bijvoegen of een stof die hij levert aan de beperkingen in rubriek 15 van het veiligheidsinformatieblad onderworpen is. Indien een veiligheidsinformatieblad niet vereist is, is de leverancier verplicht om informatie te verstrekken m.b.t. eventuele stoffen die aan beperkingen zijn onderworpen.
In sommige gevallen kan de beperking de vorm hebben van een volledig verbod op het gebruik van de stof, in welk geval de downstreamgebruiker het niet langer zal kunnen gebruiken (de verbodsdatum is omschreven in bijlage XVII van REACH). In andere gevallen kunnen specifieke toepassingen verboden worden of er kunnen andere voorwaarden gelden om het risico van de stof te beheersen. Wat betreft autorisaties, moet de downstreamgebruiker nagaan of zijn toepassing dan wel van een beperking is vrijgesteld.