BG CS DA DE EL EN ES ET FI FR HU IT LT LV MT NL PL PT RO SK SL SV
   
 
  Home > Instrumenten ter preventie > Indeling en etikettering

Indeling en etikettering van stoffen en preparaten

   
 

Momenteel worden er overal ter wereld verschillende indelings- en etiketteringsystemen (I&E) gebruikt. Dezelfde stof kan in de Verenigde Staten als “toxisch” worden ingedeeld, in de Europese Unie als “schadelijk” en in China als “niet gevaarlijk”. Om deze verschillen weg te werken en de bescherming van mensen en het milieu in alle landen te verhogen, is besloten om een mondiaal geharmoniseerd classificatie- en etiketteringsysteem (GHS) te ontwikkelen onder toezicht van de Verenigde Naties. De GHS werd in 2002 officieel door het Economisch en Sociaal Comité van de Verenigde Naties (UN ECOSOC) aangenomen en in 2005 en 2007 herzien.
Het streeft de communicatie m.b.t. gevaren voor werknemers, consumenten, noodhulpverleners, alsmede op het gebied van vervoer, via geharmoniseerde etiketten en, indien toepasselijk, geharmoniseerde veiligheidsinformatiebladen, te verbeteren.

GHS implementatie in de EU

Het GHS is een reeks van internationale aanbevelingen. De toepassing is daarom opt-in. Evenals de meeste landen, heeft ook de Europese Unie gewenst om het verplicht te stellen door het op te nemen in de wetgeving van de Gemeenschap.
De voor het GHS relevante criteria werden derhalve in 2009 volledig opgenomen in de EU transportwetgeving. Wat betreft de levering en het gebruik van chemicaliën heeft de Europese Commissie eind 2008 de zogenaamde "CLP" verordening (EC) Nr. 1271/2008 aanvaard m.b.t. indeling, etikettering en verpakken van gevaarlijke stoffen en mengsels aangenomen, dat het huidige systeem op middellange termijn zal vervangen.
De verordening houdt rekening met de indelingscriteria en etiketteringregels van het GHS, maar is eveneens gestoeld op 40 jaar ervaring opgedaan aan de hand van het implementeren van de bestaande wetgeving van de Gemeenschap m.b.t. chemische stoffen. Het bereikte beschermingsniveau wordt gehandhaafd d.m.v. Gemeenschap gevarenklassen die nog geen onderdeel van het GHS vormen en door het behouden van een aantal huidige indelings- en etiketteringregels. Bovendien zijn alle gevarenklassen van het GHS overgenomen in de verordening, maar bepaalde categorieën (ernstgevaar binnen een klasse) die niet deel uitmaken van de huidige wetgeving, zijn niet inbegrepen. De CLP-verordening omvat een aantal gevarenklassen of categorieën die niet in de huidige EU wetgeving inzake levering en gebruik staan, maar een onderdeel van het EU transportsysteem zijn of zullen worden.

 

CLPAanvullende informatie over CLP

Details van de toepassing van de CLP-regelgeving op de website van de CNRS Chemische risicopreventie eenheid (in het engels).

Evolution étiquetageDownload via deze site een folder dat de ontwikkeling van indeling en etikettering voor chemische stoffen laten zien (PDF document in Nederlands).

 

Consistentie met REACH

De CLP-verordening omvat de noodzakelijke amendementen die uitgevoerd moeten worden in REACH en bepaalde REACH voorschriften worden hier in overgedragen:

  1. verplichting voor ondernemingen om hun stoffen en mengsels zelf in te delen en de classificaties bekend te maken;
  2. er zal een geharmoniseerde lijst met op Gemeenschap niveau ingedeelde stoffen worden opgesteld;
  3. er zal een indelings- en etiketteringinventaris, dat alle bovenvermelde kennisgevingen en geharmoniseerde classificaties bevat, worden opgesteld.

Aangezien onder de REACH verordening de veiligheidsinformatiebladen het belangrijkste communicatiemiddel is, zullen de bepalingen inzake veiligheidsinformatiebladen daar blijven.

De voornaamste wijzigingen die door de CLP-verordening worden geïntroduceerd

De verordening volgt de GHS terminologie: het begrip “stof” wordt behouden, maar “preparaat” wordt vervangen door “mengsel”; het begrip “gevarencategorie” wordt vervangen door "gevarenklasse”. Met gevarenklasse wordt bedoeld de aard van het fysieke gevaar of het gevaar voor de gezondheid of het milieu. Bepaalde gevarenklassen kunnen differentiaties bevatten, terwijl andere klassen gevarencategorin kunnen omvatten.
De CLP-verordening beschrijft 28 gevarenklassen: 16 fysieke gevarenklassen, 10 gevarenklassen m.b.t. de gezondheid, één gevarenklasse m.b.t. het milieu en een extra klasse voor stoffen die gevaar opleveren voor de ozonlaag. Klassen gebaseerd op fysisch-chemische eigenschappen verschillen van de huidige gevarencategorieën. Deze zijn gebaseerd op klassen die in de internationale wetgeving inzake het transport van gevaarlijke goederen zijn vastgelegd. Bepaalde klassen zijn derhalve niet bij Europese gebruikers bekend. Aan de andere kant, de gevaren voor de gezondheid zijn vergelijkbaar met de gevaren die in het huidige systeem zijn gedefinieerd, ook al zijn deze op een andere wijze binnen de gevarenklassen georganiseerd en ingedeeld.

De indelingscriteria van de twee systemen, d.w.z. de regels die gebruikt worden om te bepalen of een chemische stof tot een gevarenklasse en tot een categorie binnen deze klasse behoort, kunnen verschillen. Bovendien, wijzigingen in de grenswaarden en berekeningsmethoden voor mengsels zullen waarschijnlijk leiden tot meer chemische stoffen die onder het nieuwe systeem geclassificeerd worden.

Etikettering onder de verordening omvat elementen, waarvan de meeste verschillen van de huidige die op de werkplek in Europa gebruikt worden. De vereiste informatie omvat productidentificaties, de leveranciersidentiteit, gevarenpictogrammen, signaalwoorden, gevarenverklaringen en voorzorgsverklaringen.

Voor aanvullende informatie, zie de etiketteringselementen voor fysieke gevaren, gezondheidsgevaren en milieugevaren.

Overgangsfase tussen de twee systemen

De verordening voorziet gedurende een overgangsperiode in het naast elkaar bestaan van het huidige en CLP-systeem. Op 1 december 2010 moeten de etiketten overeenkomstig het nieuwe CLP-systeem geformuleerd zijn, maar de indeling onder het huidige systeem zal nog steeds vermeld moeten worden in het veiligheidsinformatieblad, samen met het nieuwe. Tot 1 juni 2015 staat het ondernemingen die belast zijn met etiketteren van chemische stoffen vrij om voor mengsels één van de twee systemen te gebruiken. Indien het nieuwe systeem wordt gekozen, moet het etiket dienovereenkomstig vervaardigd worden, maar beide classificaties moeten op het veiligheidsinformatieblad vermeld worden. Vanaf 1 juni 2015 zullen de huidige richtlijnen worden ingetrokken en volledig door de CLP-verordening worden vervangen.

Prévention du risque chimique, Frankrijk, 2007, 2009
Dit document wordt alleen ter informatie verstrekt en vormt onder geen enkele voorwaarde een juridisch advies. De enige authentieke wettelijke referentie is de tekst van de REACH verordening (Verordening (EG) nr. 1907/2006).