BG CS DA DE EL EN ES ET FI FR HU IT LT LV MT NL PL PT RO SK SL SV
   
 
  Strona główna > Ocena bezpieczeństwa chemicznego > Ocena narażenia

Ocena narażenia

   
 

Ocena narażenia polega na oszacowaniu dawki (lub stężenia) substancji, na działanie której mogą być narażeni ludzie lub środowisko. Dotyczy to wszystkich etapów istnienia substancji, od jej wyprodukowania do różnych zidentyfikowanych zastosowań. Pociąga to za sobą dwie istotne czynności:

  1. Generowanie scenariuszy narażenia lub odpowiednich kategorii stosowania i narażenia.
  2. Oszacowanie narażenia.

Dla substancji wprowadzonych do obrotu na rynku odpowiednie scenariusze narażenia i podsumowanie szacunku narażenia powinny być zawarte w załączniku do karty charakterystyki substancji. Istnieje standardowy format scenariusza narażenia załączanego do karty charakterystyki substancji.

Opracowywanie scenariuszy narażenia

Scenariusze narażenia opisują sposób produkcji i zastosowania substancji oraz metody zapobiegania narażenia ludzi i środowiska na jej działanie. Zawierają także warunki operacyjne oraz środki kontroli ryzyka wprowadzone przez producenta, importera oraz dalszych użytkowników. Ci ostatni są głównymi odbiorcami scenariuszy narażenia i muszą sprawdzać zgodność swoich potrzeb z opisanymi warunkami zastosowania.

Wymagany poziom szczegółowości scenariusza narażenia może być bardzo różny w różnych przypadkach, w zależności od zastosowania substancji, jej niebezpiecznych właściwości oraz ilości dostępnych informacji.

Scenariusze narażenia mogą opisywać odpowiednie środki kontroli ryzyka dla kilku pojedynczych procesów lub zastosowań substancji. W takim przypadku mogą być one nazywane „Kategoriami Narażenia”.

Jako że proces oceny bezpieczeństwa chemicznego (CSA, chemical safety assessment) może się powtarzać, pierwszy scenariusz narażenia jest opracowywany na podstawie wstępnych założeń dotyczących warunków operacyjnych oraz środków kontroli ryzyka. Pierwsza ocena bazuje na dostępnych informacjach o niebezpieczeństwie substancji oraz na oszacowaniu narażenia odpowiadającemu wstępnemu scenariuszowi. Jeżeli wstępna charakterystyka ryzyka wskazuje na nieprawidłową kontrolę ryzyka, ocenę należy udoskonalić poprzez powtarzanie procesu. Do osiągnięcia odpowiedniego poziomu kontroli ryzyka mogą być konieczne dodatkowe informacje o zagrożeniach, zmiana warunków operacyjnych lub środków kontroli ryzyka albo bardziej precyzyjne oszacowanie narażenia. Scenariusz uzyskany po ostatnim powtórzeniu, czyli „ostateczny scenariusz narażenia” powinien zostać dołączony do raportu bezpieczeństwa chemicznego (CSR, chemical safety report).

Oszacowanie narażenia

Oszacowanie narażenia, dokonywane dla każdego opracowanego scenariusza i przedstawiane w CSR, obejmuje trzy następujące elementy:

  1. Oszacowanie emisji
    Należy uwzględnić emisje we wszystkich etapach istnienia substancji w postaci własnej oraz formach będących częścią wyrobów, w tym etap, na którym substancja jest odpadem. Oszacowania emisji dokonuje się przy założeniu, że wdrożono środki kontroli ryzyka i warunki operacyjne opisane w scenariuszu narażenia.
  2. Ocena losów chemicznych i szlaków dystrybucji
    Należy scharakteryzować możliwe procesy rozkładu, przemiany lub reakcji. Poza tym należy określić rozmieszczenie i losy substancji w środowisku.
  3. Oszacowanie poziomów narażenia
    Oszacowanie poziomów narażenia dokonywane jest dla wszystkich populacji ludzkich (pracowników, konsumentów i ludzi narażonych pośrednio poprzez środowisko) oraz elementów środowiska, których narażenie na działanie substancji jest możliwe. Należy się odnieść do każdej możliwej drogi narażenia człowieka (przez drogi oddechowe, przez drogi pokarmowe, przez skórę oraz przez wszystkie przewidywalne drogi i źródła narażenia łącznie). Oszacowania biorą pod uwagę przestrzenne i czasowe zmiany w schemacie narażenia.

W przypadku gdy dostępne są reprezentatywne dane dotyczące narażenia, są one przedmiotem szczególnej uwagi. W odniesieniu do substancji o analogicznych właściwościach można wziąć pod uwagę również istotne dane dotyczące nadzoru i stosownych modeli.

 

Logo CNRS

Prévention du risque chimique, France, 2007, 2011
Niniejszy dokument został sporządzony wyłącznie dla celów informacyjnych i w żadnych okolicznościach nie stanowi porady prawnej. Jedynym autentycznym dokumentem referencyjnym jest rozporządzenie REACH (Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006).