Η αξιολόγηση της έκθεσης αποτελείται από την εκτίμηση της δόσης (ή συγκέντρωσης) της ουσίας στην οποία ενδέχεται να εκτεθούν οι άνθρωποι και το περιβάλλον. Αφορά ολόκληρο τον κύκλο ζωής της ουσίας, από την παρασκευή έως τις διαφορετικές προσδιοριζόμενες χρήσεις. Αυτό περιλαμβάνει δυο ξεκάθαρα βήματα:

1. Εκπόνηση σεναρίων έκθεσης (ΣΕ) ή των σχετικών κατηγοριών χρήσης και έκθεσης.
2. Εκτίμηση της έκθεσης.

Για ουσίες που διατίθονται στην αγορά, αυτά τα σενάρια έκθεσης και μια περίληψη εκτίμησης της έκθεσης περιλαμβάνονται σε παράρτημα του δελτίου δεδομένων ασφαλείας (ΔΔΑ). Υπάρχει μια πρότυπη μορφή για τα σενάρια έκθεσης που προσαρτάται στο ΔΔΑ.

Εκπόνηση σεναρίων έκθεσης

Τα σενάρια έκθεσης περιγράφουν πώς παράγεται ή χρησιμοποιείται η ουσία και πώς ελέγχεται η έκθεση στους ανθρώπους και το περιβάλλον. Περιλαμβάνει τις συνθήκες λειτουργίας και τα μέτρα διαχείρισης κινδύνου από τον κατασκευαστή, τον εισαγωγέας ή τους μεταγενέστερους χρήστες. Αυτοί είναι μετέπειτα οι κύριοι παραλήπτες του ΣΕ και πρέπει να ελέγξουν τη συμφωνία των απαιτήσεων τους με τις συνθήκες χρήσης που περιγράφονται.

Ο απαιτούμενος βαθμός λεπτομέρειας για την περιγραφή ενός ΣΕ διαφέρει ουσιαστικά από περίπτωση σε περίπτωση, ανάλογα με τη χρήση μιας ουσίας, τις επικίνδυνες ιδιότητές της και τις διαθέσιμες πληροφορίες.

Τα σενάρια έκθεσης μπορούν να περιγράφουν τα κατάλληλα μέτρα διαχείρισης κινδύνου για διάφορες επιμέρους διαδικασίες ή χρήσεις μιας ουσίας. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να αναφέρονται ως Κατηγορίες Έκθεσης.

Καθώς η διαδικασία της αξιολόγησης χημικής ασφάλειας (ΑΧΑ) μπορεί να είναι επαναληπτική, αναπτύσσεται ένα πρώτο σενάριο έκθεσης χάρη στις αρχικές παραδοχές σχετικά τις συνθήκες λειτουργίας και τα μέτρα διαχείρισης κινδύνου. Η πρώτη αξιολόγηση βασίζεται στις διαθέσιμες πληροφορίες για την επικινδυνότητα και στην εκτίμηση της έκθεσης που αντιστοιχεί στο αρχικό σενάριο. Αν ο αρχικός χαρακτηρισμός κινδύνου υποδηλώνει ότι οι κίνδυνοι δεν ελέγχονται κατάλληλα, πρέπει εφαρμόζεται επαναληπτική διαδικασία της αξιολόγησης. Η λεπτομερέστερη αξιολόγηση της έκθεσης ενδέχεται να συνεπάγεται πρόσθετες πληροφορίες για την επικινδυνότητα, μεταβολή των συνθηκών λειτουργίας ή των μέτρων διαχείρισης του κινδύνου ή ακριβέστερη εκτίμηση της έκθεσης για να επιτευχθεί ένας κατάλληλος έλεγχος κινδύνων. Το σενάριο που προκύπτει από την τελική επανάληψη, το τελικό σενάριο έκθεσης, περιλαμβάνεται στην έκθεση χημικής ασφάλειας (ΕΧΑ).

Εκτίμηση της έκθεσης

Η εκτίμηση έκθεσης, η οποία διεξάγεται για κάθε εκπονούμενο σενάριο και περιγράφεται στο ΑΧΑ, περιλαμβάνει τα τρία παρακάτω στοιχεία:

1. Εκτίμηση των εκπομπών
   Θα λαμβάνονται υπόψη οι εκπομπές καθόλη τη διάρκεια κύκλου ζωής της ουσίας ως έχει και ως μέρος των αντικειμένων, μαζί με αυτά που βρίσκονται στο στάδιο απόρριψης. Η εκτίμηση αυτή διενεργείται βάση της παραδοχής ότι έχουν εφαρμοστεί τα μέτρα διαχείρισης του κινδύνου και οι συνθήκες λειτουργίας που περιγράφονται στο σενάριο έκθεσης.
2. Αξιολόγηση της χημικής τύχης και των σχετικών οδών
   Χαρακτηρίζονται οι πιθανές διαδικασίες αποδόμησης, μετατροπής ή αντίδρασης. Παράλληλα, εκτιμώνται η κατανομή και η τύχη της ουσίας στο περιβάλλον.
3. Εκτίμηση των επιπέδων έκθεσης
   Τα επίπεδα έκθεσης εκτιμώνται για όλους τους ανθρώπινους πληθυσμούς (εργαζόμενοι, καταναλωτές και άτομα που είναι πιθανόν να εκτεθούν έμμεσα μέσω του περιβάλλοντος) και για τα περιβαλλοντικά συστήματα που είναι πιθανόν να εκτεθούν. Εξετάζεται κάθε οδός έκθεσης (στοματική, δερματική, αναπνευστική και ο συνδυασμός). Στις εκτιμήσεις αυτές λαμβάνονται υπόψη οι χωροχρονικές διακυμάνσεις της έκθεσης.

Όταν υπάρχουν καταμετρημένα αντιπροσωπευτικά δεδομένα έκθεσης, αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή σε αυτά. Αλλά κατάλληλα μοντέλα ή σχετικά δεδομένα παρακολούθησης από ουσίες με ανάλογη χρήση μπορεί επίσης να βοηθήσουν για την αξιολόγησης της έκθεσης.